Mantelzorg voor een naaste
Je zorgt al een tijdje voor iemand uit je omgeving en dan realiseer je je ineens dat je mantelzorger bent.
Het kenmerk van mantelzorg is dat je zorgt voor iemand die dicht bij je staat, waar je een band mee hebt. Vaak zorgen mantelzorgers voor hun ouders, partner en soms voor kind wat veel zorg nodig heeft vanwege een beperking.
Je geef deze zorg met veel liefde en waarschijnlijk geeft dat ook een bepaalde voldoening. Maar daarnaast kunnen ook andere gevoelens ontstaan; verdriet, rouw en schuldgevoel.
Vaak weet je je met deze gevoelens geen raad en je omgeving begrijpt het meestal ook niet: hoe kun je nu rouw voelen als je ouder of je partner er nog is?
Verdriet en rouw is in deze situatie echter heel normaal. Vaak wordt verlies en rouw geassocieerd met iemand die is overleden. Dan heeft iedereen begrip voor je en mag je verdrietig zijn om wie je verloren bent.
Mantelzorgers ervaren heel veel verlies
Wanneer je mantelzorger wordt, heb je onvermijdelijk ook met verlies te maken.
Als eerste verandert de relatie met de persoon voor wie je zorgt; vroeger zorgden je ouders voor jou en nu moet jij voor hen gaan zorgen; je verliest het gevoel van “kind zijn”.
Daarnaast kun je het gevoel krijgen dat je alleen maar naar je ouder(s) gaat om voor hen te zorgen; zomaar een keer een kopje koffie gaan drinken of iets leuks gaan doen schiet er meestal bij in. Je moet “altijd aan staan” voor je degene voor wie zorgt en je verliest daarmee een deel van je gevoel van vrijheid.
Wanneer je voor je partner zorgt, is het gevoel van verlies nog veel groter. Zeker als je partner ook cognitieve problemen heeft, zoals bij dementie en vaak ook bij de ziekte van Parkinson of andere hersenziekten, zoals een CVA. Je raakt de partner op wie je verliefd werd langzaam kwijt en dat niet alleen, maar ook jullie gezamenlijke verleden gaat je partner langzaam vergeten. Jullie relatie verandert enorm en is niet meer gelijkwaardig.
Vaak gaat dit geleidelijk en heb je misschien de mogelijkheid om hier samen over te praten, en het verdriet te delen. Maar er zijn ook situaties, zoals wanneer je partner een herseninfarct of een ongeluk krijgt, dat je ineens fulltime mantelzorger bent en alles wat jullie samen hadden anders wordt.
Je leven verandert
Naast het verlies wat je ervaart over de veranderende relatie met de persoon voor wie je zorgt, heb je ook te maken met heel ander verlies; je eigen leven wordt anders. Soms moet je je baan opzeggen of verhuizen naar een ander huis. Familie en vrienden komen minder vaak op bezoek omdat ze niet met de situatie om kunnen gaan. Je hebt minder tijd voor je kinderen of kleinkinderen en ga zo maar door.
Wanneer je voor een kind met een beperking zorgt is de situatie heel complex. Je moet je hele toekomstverwachting en je dromen voor je kind bijstellen. Iedere mijlpaal die andere kinderen hebben zoals een schooldiploma, het huis uit gaan etc. zal jouw kind nooit mee kunnen maken. En dat doet iedere keer weer pijn.
Als mantelzorger heb je dus wel degelijk met heel veel verliessituaties te maken en mag je daar ook gewoon heel verdrietig om zijn en ga je door een rouwproces.
Levend verlies
We noemen deze vorm van verlies en rouw: levend verlies of chronische rouw.
Het grote verschil met rouw die je ervaart na een overlijden, is dat chronische rouw nooit weggaat; iedere keer word je weer geconfronteerd met het verlies of gebeurt er iets waardoor de situatie verslechtert en je wéér afscheid nemen van je verwachtingen en je wéér beseft dat het niet beter gaat worden.
Vraag hulp
Ik kan me voorstellen dat je als mantelzorger hiertegen aanloopt en niet goed weet hoe je er mee om moet gaan.
Ik heb een uitgebreide opleiding over rouw en verlies gedaan en begrijp waar je tegenaan loopt en wat je voelt. Bovendien heb ik zélf als mantelzorger ervaren hoe moeilijk het is om met dit soort verlies om te gaan.
Als je hierover een keer wil praten of een luisterend oor nodig hebt, mag je altijd bellen of mailen en kunnen we kijken wat ik voor je kan doen.
Uiteraard kun je ook hulp zoeken bij een rouwtherapeut in je omgeving.
Schaam je niet om hiervoor hulp te zoeken; je kunt als mantelzorger alleen maar goed voor je naaste zorgen als je ook voor jezelf zorgt!